Olejki eteryczne w pielęgnacji włosów i skóry głowy - co trzeba wiedzieć?

Olejki eteryczne cudownie pielęgnują skórę głowy, ale często są utożsamiane ze zwykłymi olejami roślinnymi do pielęgnacji włosów czy skóry. Nic bardziej mylnego! O ile tłuste oleje nie zrobią nam większej krzywdy, z olejkami eterycznymi należy obchodzić się ostrożnie. Zapraszam do zapoznania się z podstawowymi informacjami na temat olejków eterycznych w pielęgnacji włosów. ♥

Olejek eteryczny - co to jest?

Olejek eteryczny to skoncentrowana, lotna ciecz zapachowa, którą można otrzymać z każdej części rośliny. Złożona jest z olejopodobnych cząsteczek, dzięki czemu łatwo miesza się z olejami, np. roślinnymi. Jednak olejki eteryczne same w sobie nie są tłuste i nie pozostawiają tłustych plam.

Najistotniejszą cechą olejków eterycznych jest ich bardzo skomplikowany skład. Zawierają nawet do kilkuset substancji występujących w rożnych proporcjach, charakterystycznych dla danego olejku, dzięki czemu różnorodnie oddziałują na nasz organizm.

Jak kupować olejki eteryczne?

Kupując olejek eteryczny należy zwrócić uwagę na to, aby był w 100% naturalny i czysty, a więc wolny od rozpuszczalników, konserwantów, pestycydów, zanieczyszczeń mechanicznych i innych dodatków syntetycznych. Wówczas możemy mieć pewność, że mamy do czynienia z pełnowartościowym produktem.

Produkcja takich olejków jest kontrolowana od momentu posadzenia rośliny aż do momentu umieszczenia olejku eterycznego w ciemnej, szklanej buteleczce. Warto też kupować olejki w zaufanym miejscu, gdzie są odpowiednio przechowywane.

Olejki eteryczne powinny być przebadane dermatologicznie. Warto także zwracać uwagę na certyfikaty i inne dokumenty potwierdzające ich jakość i pochodzenie. Najczęściej są to:

• ISO (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna),
• IFRA (Międzynarodowa Organizacja Badania Substancji),
• F.P. (Farmakopea Polska),
• B.P. (Farmakopea Brytyjska),
• Certyfikat Jakości Polskiego Towarzystwa Aromaterapeutycznego,
• atesty Państwowego Zakładu Higieny.

Cena naturalnego, czystego olejku jest zazwyczaj o wiele wyższa niż olejków będących syntetyczną mieszanką. Wynika to z proporcji otrzymanego olejku do ilości użytego surowca oraz z faktu, że rośliny muszą być hodowane w odpowiednich warunkach, zbierane ręcznie o określonej porze roku/dnia itp.

Olejki zapachowe nie są eteryczne

Nie należy mylić olejku eterycznego z olejkiem zapachowym, który jest najczęściej preparatem czysto syntetycznym (sztucznym) lub półsyntetyczną kompozycją. Przykładem jest olejek jabłkowy, truskawkowy czy gruszkowy, które w rzeczywistości nie istnieją.

Tego rodzaju „olejki” nie posiadają właściwości terapeutycznych i dlatego nie powinno się ich używać do zabiegów aromaterapeutycznych, głównie ze względu na ryzyko alergii i podrażnień, ale ich stosowanie może również powodować poważne choroby skóry.

Znalazły one zastosowanie głównie do aromatyzowania pomieszczeń oraz jako dodatek aromatyczny do suszu kwiatowego.

Uczciwi producenci zaznaczają na opakowaniu, że mamy do czynienia z syntetycznym olejkiem zapachowym, ale taka informacja niestety nie zawsze się pojawia...

Przechowywanie olejków eterycznych

Olejki eteryczne należy przechowywać zgodnie z wytycznymi producenta, najczęściej w chłodnym i ciemnym miejscu, szczelnie zamknięte. Tylko odpowiednio przechowywane mają szansę pozytywnie wpływać na nasz organizm. Należy pamiętać, że wiele olejków posiada krótki termin ważności ze względu na zdolność do szybkiego utleniania się, np. olejek mandarynkowy i pomarańczowy.

Zastosowanie olejków eterycznych

Olejki eteryczne stosuje się głównie w celach terapeutycznych (aromaterapia) w postaci:

• masażu, który wykonywany jest mieszanką oleju bazowego, który jest nośnikiem oraz odpowiedniej ilości olejku eterycznego; zalecane stężenie olejku eterycznego wynosi wtedy zazwyczaj 1-2 %,
• dodatku do kominków aromaterapeutycznych, dzięki którym w powietrzu unosi się naturalny, piękny zapach, który pozytywnie wpływa na nasze samopoczucie oraz zdrowie, 
• dodatku do kąpieli – w tym przypadku nie stosujemy żadnych agresywnych kosmetyków, tylko wodę z kilkoma kroplami olejku eterycznego i nośnikiem (polecany jest bezzapachowy płyn do kąpieli, który sprawi, że olejek nie będzie unosił się na powierzchni wody). 

W każdej z wyżej wymienionych metod olejki najpierw oddziałują na zmysł węchu, stąd też niezwykle ważne jest, aby osobie, która poddaje się terapii, podobał się zapach wybranego olejku.

Olejki eteryczne znajdują zastosowanie także w:

• przemyśle perfumeryjnym,
• pielęgnacji skóry twarzy,  zwłaszcza suchej, normalnej, tłustej, trądzikowej, mieszanej, atopowej, podstarzałej oraz w przypadku egzemy, grzybicy, rozstępów, cellulitu itp.),
• pielęgnacji skóry głowy - pomagają na łojotok, łupież, wypadanie włosów, a nawet stymulują wzrostu włosów (olejek miętowy czy imbirowy).

Olejki eteryczne mogą uczulać!

Olejki, tak jak inne naturalne produkty, mogą uczulać wrażliwą skórę. Przed użyciem jakiegokolwiek olejku należy zrobić próbę alergiczną – rozcieńczoną w oleju bazowym kropelkę pozostawić na skórze przez 24 godziny i obserwować reakcję skóry.

Warto pamiętać, że niektóre olejki działają fototoksyczne, czyli uwrażliwiają skórę na promienie UV, np. olejek mandarynkowy, grejpfrutowy, pomarańczowy, cytrynowy, bergamotowy.

Nie wcieraj w skórę czystych olejków eterycznych!

Nie wolno stosować czystych olejków bezpośrednio na skórę (ewentualnie punktowo, np. na wypryski na skórze), zawsze należy rozcieńczyć je z olejem bazowym.

Nie powinno się stosować jednego olejku eterycznego przez dłuższy czas, gdyż może pojawić się ryzyko kumulacji substancji w organizmie.

Dozowanie olejków eterycznych

Bezwzględnie nie wolno przekraczać dawek podanych na opakowaniu lub zaleconych przez lekarza/aromaterapeutę. Należy także przestrzegać ograniczeń właściwych dla danego olejku.

Przeciwwskazania i ograniczenia do samodzielnego stosowania olejków eterycznych to m.in:

• ciąża,
• laktacja,
• choroby (np. cukrzyca, nadciśnienie, niedociśnienie, epilepsja),
• wrażliwa skóra,
• przyjmowanie leków homeopatycznych (olejek miętowy),
• skłonność do alergii, indywidualna nietolerancja,
• farmakoterapia.

Olejków eterycznych nie powinno się również stosować u małych dzieci (szczególnie tych olejków, które oddziałują na OUN: z drzewa herbacianego, drzewa różanego, eukaliptusowego, geraniowego, rozmarynowego).

Jeśli mamy wrażliwą skórę lub karmimy piersią, dobór odpowiedniego olejku należy powierzyć wykwalifikowanemu aromaterapeucie. Doświadczony aromaterapeuta dzięki swojej wiedzy skomponuje mieszankę o składzie odpowiadającym potrzebom naszego zdrowia czy skóry, a także zaleci stosowne dozowanie.

Ciekawostki na temat olejków eterycznych:

• Ważna jest odmiana rośliny, z której otrzymuje się olejki eteryczne, np. właściwości terapeutyczne posiada tylko odmiana Lavandula Officinalis, czyli lawenda lekarska, a nie Lavandula Fragrance, mimo wręcz identycznego zapachu obu roślin.
• Ze względu na siłę oddziaływania na organizm podczas jednego zabiegu można stosować maksymalnie dwie krople olejku cynamonowego, eukaliptusowego, anyżowego, goździkowego, hyzopowego, ylangowego, z szałwii muszkatołowej.
• Tzw. absoluty to olejki eteryczne, które otrzymywane są metodą ekstrakcji rozpuszczalnikiem i które pełniej oddają naturalny zapach rośliny niż olejki eteryczne pozyskiwane metodą destylacji wodą. Mimo że pozbawione są syntetycznych dodatków, nie mogą być stosowane w aromaterapii ze względu na obecność w nich resztek rozpuszczalników organicznych (np. etanolu). Wchodzą one w skład perfum oraz podobnie jak czyste olejki eteryczne nadają kosmetykom właściwy zapach.
• Wierną kompozycję zapachową (np. drogiego olejku jaśminowego) można otrzymać wyodrębniając poszczególne składniki z innych substancji pochodzenia roślinnego, otrzymując tym samym imitację naturalnego olejku eterycznego. Brak w tym przypadku właściwego dla danego olejku działania terapeutycznego.
• Ze 100 kg lawendy otrzymujemy średnio tylko 2,5 kg olejku lawendowego, a ze 100 kg płatków róży otrzymujemy jedynie 20 ml olejku.

Olejki eteryczne to temat rzeka, więc na pewno jeszcze będzie poruszany na blogu. ♥

Tym bardziej, że ostatnio testuję kilka olejków w pielęgnacji skóry. A Wy stosujecie olejki aromatyczne w pielęgnacji włosów i skóry głowy? Z chęcią poczytam o Waszych ulubionych olejkach i sprawdzonych przepisach :)