Łupież - rodzaje, jak powstaje, jak leczyć i kilka ciekawostek

W jaki sposób powstaje łupież, jakie są jego rodzaje oraz jak się go pozbyć? Mało kto wie, że łupież to choroba dermatologiczna wywołana przez grzyby drożdżopochodne, a nie defekt kosmetyczny. Nieleczona postępuje, a nawet może przerodzić się w łojotokowe zapalenie skóry głowy, dlatego nie wolno jej bagatelizować. Zapraszam na wpis p.t. Wszystko o łupieżu. :)

Rodzaje łupieżu

Łupież suchy to nic innego jak drobne, suche łuski o białej bądź jasnoszarej barwie, które odrywają się od skóry samoistnie, pod wpływem dotyku bądź czesania. Suchemu łupieżowi nie towarzyszy stan zapalny, nadmierny łojotok i wypadanie włosów, ale nieleczony z czasem (w miarę nasilania łojotoku) może przekształcić się w jego tłustą, dużo trudniejszą do wyleczenia odmianę. 

Łupież tłusty występuje w formie tłustych, mocno przylegających do skóry żółtawych łusek. Towarzyszy mu zwykle stan zapalny, nadmierny łojotok, nieprzyjemny zapach i uporczywy świąd skóry głowy, a nawet wzmożone wypadanie włosów.

Jak powstaje łupież?

Za powstawanie łupieżu suchego i tłustego odpowiedzialne są grzyby drożdżopochodne z rodziny Malassezia (głównie Malassezia globosa), które bytują na powierzchni skóry człowieka i nie wywołują żadnych dolegliwości, dopóki nie stworzymy im dogodnych warunków do rozwoju. 

Grzyby Malassezia żywią się łojem wydzielanym przez gruczoły łojowe, dlatego intensywnie przetłuszczająca się skóra głowy, ciepło i zalegająca warstwa sebum stanowią doskonałe warunki do ich rozrostu.

Im więcej łoju, tym więcej grzybów pojawia się na skórze, a te z kolei powodują pojawianie się coraz większej ilości kwasów tłuszczowych i innych produktów rozkładu łoju, które podrażniają skórę głowy i przyspieszają proces jej złuszczania powodując łupież (jest to reakcja obronna skóry na działanie drażniące).

Leczenie łupieżu

Leczenie łupieżu należy zatem rozpocząć od zahamowania wzrostu grzybów, ograniczenia łojotoku oraz przywrócenia skórze fizjologicznej równowagi (czyli odpowiedniego poziomu pH, nawilżenia, natłuszczenia oraz uregulowania okresu złuszczania).

W walce z łupieżem tłustym należy stosować zatem preparaty (głównie przeciwłupieżowe szampony i wcierki), które posiadają właściwości:

• Przeciwgrzybicze (stabilizują populację grzybów i zapobiegają ich namnażaniu): ketokonazol (Ketoconazole), klimbazol (Climbazole), cyklopiroksolamina (Cyclopirox Olamine), pirokton olaminy (Piroctone Olamine), siarczek selenu (Selenium Sulfide), pirytonian cynku (Zinc Pyrithione), klotrimazol (Clotrimazole), kwas undecylenowy (Undecylenic Acid).
• Przeciwłojotokowe (ograniczają produkcję łoju): glinki, zioła, olejki eteryczne itp.
• Cytostatyczne (redukują tempo podziałów komórek naskórka): pirokton olaminy (Piroctone Olamine), siarczek selenu (Selenium Sulfide), sól sodowa sulfonianu jasnego ichtiolu (Sodium Shale Oil Sulfonate), dziegcie (np. dziegieć brzozowy – Birch Tar, dziegieć sosnowy – Pix Liquida).
• Keratolityczne (zmiękczają i usuwają zalegającą na skórze łuskę): kwas salicylowy (Salicylic Acid), mocznik (Urea), siarka (Sulfur), kwas mlekowy (Lactic Acid), dziegcie.

Walcząc z łupieżem warto pamiętać, aby ustalić i usunąć jego przyczynę, a nie tylko objawy – tylko wtedy możemy mieć pewność, że nie będzie uporczywie powracał. Musimy więc właściwie pielęgnować skórę głowy i zadbać o jej prawidłowe funkcjonowanie poprzez pełnowartościową dietę, uregulowanie gospodarki hormonalnej, wzmocnienie układu odpornościowego czy ograniczenie stresu, a więc poprzez wyeliminowanie czynników, które mogą nasilać łojotok i sprzyjać rozwojowi grzybów.

Pielęgnacja skóry głowy z łupieżem

Jak powinna wyglądać pielęgnacja skóry głowy z tłustym łupieżem? Podobnie jak w przypadku pielęgnacji skóry tłustej (o przetłuszczaniu pisałam w TYCH POSTACH), lecz dodatkowo należy dobrać odpowiedni szampon przeciwłupieżowy. Szampon leczniczy oczyści skórę głowy z nadmiaru grzybów i zalegającego łoju, a także dostarczy jej składników aktywnych, które usuną łuskę, złagodzą podrażnienia i przywrócą skórze prawidłową mikroflorę. Raz na 1-2 tygodnie warto wykonywać peeling enzymatyczny lub cukrowo-glinkowy - taki zabieg złuszczy zrogowaciały naskórek i nawilży skórę głowy.

Najlepsze kosmetyki przeciwłupieżowe

• Wcierka z octu
• Wcierka z cytryny
• Wcierka Babuszki Agafii (KLIK klik)
• Szampon Seboradin Przeciwłupieżowy (KLIK klik)
• Nizoral (KLIK klik)
• Vichy Dercos Anti-Dandruff - łupież suchy (KLIK klik) i łupież tłusty (KLIK klik)
• Pirolam (KLIK klik)
• Head&Shoulders (KLIK klik)

Jak stosować szampon przeciwłupieżowy?

Aby szampon przeciwłupieżowy miał szansę zadziałać, najpierw należy go rozcieńczyć, a następnie nanieść na zwilżoną skórę głowy i spienić poprzez delikatny, bardzo dokładny masaż, który pozwoli „oderwać” łuskę od skóry głowy.

Spieniony środek najlepiej zostawić na skórze przez ok. 3-5 minut, a dla zwiększenia skuteczności zabiegu, najlepiej umyć głowę w ten sposób dwukrotnie. Po umyciu trzeba bardzo dokładnie i długo płukać włosy pod bieżącą wodą (najlepiej masować skórę podczas płukania, aby pozbyć się łuski i resztek kosmetyków).

Leczniczy szampon najlepiej stosować z częstotliwością zalecaną przez producenta lub lekarza dermatologa. Najpierw z reguły stosujemy go 2-3 razy w tygodniu przez miesiąc, a potem profilaktycznie raz na tydzień, zamiennie z łagodnym szamponem, który ukoi skórę i zapobiegnie jej przesuszeniu.

Jak często myć włosy z łupieżem?

Przetłuszczające się włosy z łupieżem należy myć tak często, jak tego potrzebują (nawet codziennie). Jeśli skóra jest tłusta i zmaga się z łupieżem, a włosy są suche, najlepszą metodą mycia jest metoda OMO, która chroni włosy przed wysuszającym działaniem przeciwłojotokowych składników aktywnych.

Ciekawostki na temat łupieżu

Proces złuszczania i tworzenia nowych komórek naskórka u zdrowego człowieka trwa ok. 28 dni, natomiast u osób z łupieżem od 7 do 14 dni.

Łupież to schorzenie, które dotyka nas dużo częściej jesienią i zimą, gdy zaczyna się okres grzewczy i częściej nosimy czapki. W okresie letnim najczęściej zanika, ponieważ skóra głowy ma więcej przewiewu, nie jest narażona na zmienność temperatur (zimą z mrozu wchodzimy do ciepłego pomieszczenia), a umiarkowana dawka promieni słonecznych działa na skórę przeciwzapalnie, przeciwgrzybiczo i przeciwbakteryjnie.

Łupieżem nie można się zarazić.

Grzyby wywołujące łupież żywią się łojem - kosmetyki z cukrem nie stanowią dla nich pożywki. W przypadku łupieżu warto jednak stosować dietę ubogą w cukier.

Szampon przeciwłupieżowy na początku może nasilać objawy łupieżu, co może oznaczać, że stopniowo oczyszcza skórę głowy z zalegającej łuski. Jeśli po kilku użyciach nadmierne łuszczenie nie ustępuje, szampon jest prawdopodobnie zbyt silny i należy go wymienić.

Grzyby nie rozwijają się w kwaśnym pH, dlatego najlepszym domowym sposobem na łupież i nadmiar łoju jest kwaśna wcierka z cytryny lub octu jabłkowego.

Jeśli domowe sposoby zawodzą, a łupież się nasila bądź przybiera postać przewlekłą, należy niezwłocznie udać się do lekarza dermatologa. Lekarz wykona niezbędne badania (m.in. na obecność grzybów), dobierze odpowiedni szampon leczniczy i udzieli cennych wskazówek, a w razie potrzeby przepisze przeciwgrzybiczy preparat doustny, maść lub płyn do wcierania w skórę głowy.

Zmagacie się z łupieżem czy ten problem w ogóle Was nie dotyczy? 

A może pozbyliście się tego uporczywego problemu raz na zawsze? Jeśli tak - podzielcie się swoimi sposobami na łupież. :)