SLS, SLES i inne detergenty w kosmetykach. Podział detergentów

Detergenty w szamponach i innych kosmetykach kojarzą się zwykle z SLS i SLES, ale składników myjących jest dużo więcej. Dziś napiszę, czym są detergenty, przedstawię podział detergentów i zdradzę, czy SLS może być wykorzystywany w kosmetykach.

Detergenty - co to jest?

Detergenty to inaczej surfaktanty lub środki powierzchniowo czynne. Są to po prostu składniki myjące, dzięki którym możemy łatwo oczyścić włosy, skórę i skórę głowy z brudu: potu, łoju, kurzu czy resztek kosmetyków. Najpopularniejsze surfaktanty to SLS, czyli Sodium Lauryl Sulfate oraz SLES, czyli Sodium Laureth Sulfate.

Sama woda nie jest w stanie włosów oczyścić, ponieważ nie łączy się z tłuszczami. Za to surfaktanty (czyli detergenty) łączą się i z wodą, i z tłuszczami - właśnie dlatego dobrze myją nasze włosy, skórę, podłogi, blaty... ;)

Warto wiedzieć, że obecność piany nie ma wpływu na skuteczność szamponu czy płynu do mycia podłóg. Piana sprawia, że stosowanie szamponu i innych produktów myjących jest dla nas bardziej komfortowe.

Podział detergentów

Detergenty anionowe

Anionowe środki powierzchniowo czynne wykazują właściwości silnie odtłuszczające i pianotwórcze, dlatego głęboko oczyszczają włosy i skórę głowy. Mogą (ale nie muszą!) przesuszać i podrażniać wrażliwą skóry głowy, a także zbyt mocno odtłuszczać łodygi osłabionych włosów.

Wśród anionowych detergentów wyróżniamy:

• Sodium Lauryl Sulfate (SLS)
• Sodium Laureth Sulfate (SLES)
• Sodium Myreth Sulfate 
• Sodium Pareth Sulfate
• Sodium Coco Sulfate
• Disodium Laureth Sulfosuccinate
• Sodium Lauroyl Sarcosinate
• Ammonium Lauryl Sulfate (ALS)
• Ammonium Laureth Sulfate (ALES)
• Magnesium Laureth Sulfate (MLES)
• TEA Lauryl Sulfate

Detergenty amfoteryczne Amfoteryczne środki powierzchniowo czynne wykazują łagodniejsze właściwości odtłuszczające niż surfaktanty anionowe, ale wciąż mogą podrażniać wrażliwą skórę głowy. W szamponach stosowane są często jak o uzupełniające ŚPC - wówczas łagodzą działanie anionowych ŚPC.

Wśród amfoterycznych detergentów wyróżniamy:

• Cocamidopropyl Betaine
• Coco Betaine
• Lauramidopropyl Betaine
• Babassumidopropyl Betaine
• Sodium Cocoamphoacetate
• Disodium Cocoamphodiacetate
• Disodium Cocoamphodipropionate
• Sodium Lauroamphoacetate

Detergenty kationowe
Kationowe środki powierzchniowo czynne wykazują bardzo słabe właściwości myjące i pianotwórcze, za to działają na włosy kondycjonująco: wygładzają je, dodają im połysku i zapobiegają elektryzowaniu.

Wśród kationowych detergentów wyróżniamy:

• Behentrimonium Chloride
• Cetrimonium Chloride
• Stearamidopropyl Dimethylamine
• Benzalkonium Chloride
• Quaternium-15
• Quaternium-18 Bentonite
• Quaternium-18 Hectorite
• Quaternium-22
• Dipalmitoylethyl Hydroxyethylmonium Methosulfate

Detergenty niejonowe

Niejonowe ŚPC mają dobre właściwości zwilżające i emulgujące. Stosowane są często jako uzupełniające ŚPC – wtedy łagodzą działanie a nionowych ŚPC.

Wśród niejonowych detergentów wyróżniamy:

• Coco-Glucoside
• Lauryl Glucoside
• Decyl Glucoside
• Laureth-10
• Ceteth-10
• Ceteareth-10
• Trideceth-12

Cała prawda o SLS i SLES - są szkodliwe czy nie?

Silnie myjące detergenty są powszechnie stosowane w kosmetykach oraz w środkach czystości (zarówno domowych, jak i przemysłowych). SLES to łagodniejsza wersja SLS i to właśnie SLES jest najczęściej stosowany w kosmetykach. Od dawna nie widziałam kosmetyku z SLS, ale nie znalazłam informacji, aby ten składnik był zakazany.

SLS i SLES można znaleźć w tonikach, żelach do mycia buzi, zmywaczach do paznokci, płynach do kąpieli, żelach pod prysznic, płynach do higieny intymnej, szamponach, a nawet w niektórych maskach do włosów. 

Mocne detergenty, stosowane w nadmiarze, mogą wywoływać alergie, przesuszać i podrażniać skórę, a także zaburzać pracę gruczołów łojowych i potowych. Mogą, ale nie muszą.

Te same detergenty mogą pogorszyć stan włosów suchych i zniszczonych. Stosowane w nadmiarze, mogą zmatowić, przesuszyć i usztywnić włosy zdrowe. Mogą, ale nie muszą.

Jak stosować mocne detergenty, aby nie były szkodliwe?

Zasada jest prosta: nigdy nie stosujemy detergentów bez produktów pielęgnacyjnych, które przywrócą włosom czy skórze równowagę wodno-tłuszczową.

Jeśli umyjemy skórę ciała płynem na bazie SLS czy SLES, po umyciu warto nawilżyć ciało balsamem, aby przywrócić skórze równowagę.

Jeśli umyjemy włosy szamponem z SLES, warto po umyciu nałożyć na końce maseczkę, która przywróci włosom poziom nawilżenia i natłuszczenia. Innym sposobem jest mycie włosów metodą OMO, dzięki której zabezpieczymy końce przed wysuszającym działaniem detergentów.

Unikamy mocnych detergentów w:

• produktach do pielęgnacji twarzy, niezależnie od typu cery;
• maskach i odżywkach do włosów, niezależnie od typu włosów;
• produktach do higieny intymnej;
• produktach przeznaczonych dla wrażliwej lub alergicznej skóry.

Korzyści ze stosowania SLES i SLS - zalety detergentów

Mocne detergenty pomagają dokładnie oczyścić włosy i skórę z zalegającego brudu, zwłaszcza z nadmiaru łoju. Surfaktanty przywracają włosom i skórze świeżość, a także przygotowują je do zabiegów pielęgnacyjnych. Świetnie sprawdzają się do zabiegu oczyszczania włosów, które przeprowadza się raz na tydzień lub dwa. Przeczytaj: Oczyszczanie włosów

Mocne detergenty owiane są złą sławą, a tak naprawdę są nam potrzebne do utrzymania równowagi na skórze i włosach. Trzeba tylko umieć je stosować!
O ile nie wyobrażam sobie mycia twarzy żelem z SLES, nie wyobrażam sobie także niemycia włosów i skóry głowy szamponem mocniej oczyszczającym.

Jakie jest Wasze zdanie na temat detergentów w kosmetykach?

Przeczytaj: Podstawowe zasady czytania składów kosmetyków